Thái Nguyên là một tỉnh trung du miền núi phía Bắc Việt Nam, nổi bật với cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, truyền thống lịch sử cách mạng và đặc sản trà xanh nức tiếng cả nước.
Sau khi chính thức sáp nhập với tỉnh Bắc Kạn theo Nghị quyết 60-NQ/TW từ tháng 6/2025, Thái Nguyên mới trở thành một tỉnh có diện tích và dân số lớn hơn, kết hợp giữa nền tảng công nghiệp hiện đại của Thái Nguyên và tiềm năng sinh thái, khoáng sản, du lịch của Bắc Kạn.
📍 Vị trí địa lý
- Thuộc vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, cách Hà Nội khoảng 80 km về phía Bắc.
- Giáp các tỉnh: Bắc Kạn (Bắc), Lạng Sơn (Đông Bắc), Bắc Giang và Hà Nội (Đông Nam & Nam), Vĩnh Phúc (Tây Nam), và Tuyên Quang (Tây Bắc).
- Là cửa ngõ kết nối thủ đô với khu vực Việt Bắc, có hệ thống giao thông thuận lợi gồm: Quốc lộ 3, đường cao tốc Hà Nội – Thái Nguyên, và tuyến đường sắt quan trọng.
🌄 Điểm nổi bật
- “Thủ phủ trà” của cả nước: Thái Nguyên nổi tiếng với vùng chè Tân Cương – nơi sản xuất trà xanh chất lượng cao, thơm ngon bậc nhất Việt Nam.
- Khu du lịch sinh thái và di tích lịch sử:
- ATK Định Hóa: Căn cứ cách mạng thời kháng chiến chống Pháp, nơi Bác Hồ và Trung ương Đảng từng hoạt động.
- Hồ Núi Cốc: Khu du lịch sinh thái, gắn liền với truyền thuyết nàng Công – chàng Cốc.
- Hang Phượng Hoàng – Suối Mỏ Gà, núi Văn – núi Võ, chùa Hang…
- Trung tâm giáo dục – đào tạo lớn ở miền Bắc với Đại học Thái Nguyên và nhiều viện nghiên cứu.
🎎 Văn hóa & Lịch sử
- Truyền thống cách mạng: Là một trong những trung tâm đầu não kháng chiến trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, đặc biệt với khu ATK Định Hóa – nơi gắn liền với sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
- Bản sắc dân tộc đa dạng: Có hơn 50 dân tộc sinh sống, nổi bật là người Kinh, Tày, Nùng, Dao… Mỗi dân tộc đều mang theo nét văn hóa, phong tục riêng.
- Các lễ hội truyền thống đặc sắc như: Lễ hội Lồng Tồng (người Tày), lễ hội Trà Thái Nguyên, hội Gầu Tào của người Mông, thể hiện đậm nét văn hóa vùng cao.
🍃 Ẩm thực
- Trà Tân Cương: Trà xanh hương cốm non, vị chát dịu – đặc sản tiêu biểu, được xem là “đệ nhất danh trà”.
- Cơm lam Định Hóa: Cơm nấu trong ống tre, ăn kèm muối vừng, thịt nướng.
- Bánh cooc mò: Món bánh truyền thống của người Tày, thường làm dịp lễ Tết.
- Tôm cuộn Thịnh Đức, mỳ gạo Hùng Sơn, nem chua Đại Từ, bánh chưng Bờ Đậu – đều là các món nổi tiếng.
- Rượu men lá dân tộc Dao, Tày: Mạnh, thơm, thường dùng trong lễ cưới và dịp hội hè.